Ο Χριστιανός αν δεν συγχωρήσει, συγχωρείται; Αν δεν αγαπήσει, αγαπιέται;
Κυριακή 12 Αυγούστου 2018. ΙΑ’ Κυριακή Ματθαίου. Ευαγγελική Περικοπή Κατά Ματθ. ιη΄ 23-35, η Παραβολή του άσπλαχνου οφειλέτου. Απόστολος Α΄ Κορ. θ΄ 2-12.
Το Κήρυγμα
«Ουκ έδει και σε ελεήσαι τον σύνδουλόν σου, ως και εγώ σε ελέησα;»
(Δεν έπρεπε κι εσύ να ελεήσεις το σύνδουλό σου, όπως κι εγώ σε ελέησα;)
Αγαπητοί μου αδελφοί.
Σήμερα ο Χριστός ως φιλάνθρωπος, πολυέλεος, μακρόθυμος και συμπαθείς που είναι, μας διδάσκει το καθήκον της συγχωρήσεως, της ανεξικακίας που πρέπει να έχουμε για τον αδελφό μας. Για εκείνον που μας έβλαψε, που μας έκανε κακό. Που μας προσέβαλλε. Εκείνος προς τους πάντες παρέχει την συγχώρεση, επισφραγίζει την άφεση σε όλους εκείνους που με ειλικρίνεια τον παρακαλούν να τους χαρίσει το έλεος Του. Στην σημερινή Ευαγγελική περικοπή ο δούλος είναι ανάξιος της μεγαλοψυχίας του κυρίου και είναι ανάξιος για το τεράστιο χρέος, δέκα χιλιάδων ταλάντων που του χάρισε ο βασιλιάς του κι όμως εκείνος για ασήμαντο ποσόν μόλις εκατό δηναρίων έβαλε στη φυλακή κάποιο φτωχό συνάδελφό του. Η εξήγηση της παραβολής είναι γνωστή σε όλους μας. Ο Χριστός θέλει να διδάξει την αρετή της ανεξικακίας. Προβάλλοντας παραστατικά την ανεξάντλητη για τις ανθρώπινες πτώσεις ευσπλαχνία του Θεού. Μας τονίζει την υποχρέωση να συγχωρούμε κι εμείς τα σφάλματα των συνανθρώπων μας και να προσφέρουμε πρόθυμα τη συγγνώμη μας σ’ αυτούς που θεληματικά ή αθέλητα μας έβλαψαν. Το αμείλικτο ερώτημα στο στενόκαρδο δούλο, «ουκ έδει και σε ελεήσαι τον σύνδουλόν σου…», στην πραγματικότητα είναι ένα ερώτημα που ο Θεός απευθύνει στον κάθε άνθρωπο.
Αναρίθμητες φορές στον αγώνα της ζωής δέχεται κανείς οδυνηρά χτυπήματα από συνανθρώπους του. Βρίσκεται τότε ο πληγωμένος από την κακία των άλλων αγωνιστής μπροστά σε δύο εκ διαμέτρου αντίθετους δρόμους. Ο ένας είναι αυτός της εκδικήσεως. Ο άλλος της συγγνώμης. Ο πρώτος φωτίζεται από τον παλιό νόμο που συνιστά: «Οφθαλμόν αντί οφθαλμού, οδόντα αντί οδόντος…και τραύμα αντί τραύματος» (Εξόδ. Κα’ 23). Ο δεύτερος από την «καινή εντολή» της αγάπης που βρίσκει την ωραιότερή της έκφραση στα λόγια του Χριστού: «Αγαπάτε τους εχθρούς υμών, ευλογείτε τους καταρωμένους υμάς, καλώς ποιείτε τοις μισούσιν υμάς και προσεύχεσθε υπέρ των επηρεαζόντων υμάς και διωκόντων υμάς». (Ματθ. Ε’ 44).
Ο άνθρωπος, πλασμένος «κατ’ εικόνα» του Δημιουργού του, έρχεται στον κόσμο με την αποστολή και την δυνατότητα να «ομοιωθεί» με το Θεό. Με την αγάπη εκπληρώνει την αποστολή του και κάνει τούτη τη δυνατότητα πραγματικότητα, αφού σύμφωνα με την υπέροχη διατύπωση του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου «ο Θεός αγάπη εστίν». (Α’ Ιωάν. δ’ 8). Αν η αγάπη είναι ο δρόμος για να φτάσει κανείς στο Θεό, συγχώρηση είναι το πρώτο βήμα στο δρόμο της αγάπης. Εκείνος που δεν μπορεί να συγχωρέσει, δεν μπορεί και να αγαπήσει. Προσφέροντας συγγνώμη στον εχθρό του ο άνθρωπος μιμείται το Θεό, που πρώτος έδωσε το παράδειγμα, με μια μοναδική και ανεπανάληπτη πράξη συγγνώμης. Με τη σάρκωση και τη σταυρική θυσία Του. Το αποκορύφωμα αυτής της θεϊκής ανεξικακίας είναι τα λόγια Του, για τους σταυρωτάς Του τη φρικτή ώρα του πάθους Του, λόγια πραγματικά προσευχής και συγγνώμης: «Πάτερ, άφες αυτοίς ου γαρ οίδαση τι ποιούσιν», ( Λουκ. κγ’ 34). Από τότε ο Θεός δεν έπαψε να αντιμετωπίζει με την ίδια αγάπη ακόμα και τα πιο μεγάλα ανθρώπινα σφάλματα. Γι’ αυτό και η συγχώρηση προς τους εχθρούς μας δεν είναι παρά φτωχό αντίδωρο της μεγάλης συγγνώμης Εκείνου σ΄ εμάς.
Η προσφορά συγγνώμης στον εχθρό, μας δίνει μια μοναδική δυνατότητα: να μεταβάλλουμε τους εχθρούς σε φίλους. Εκείνος που εκδικείται τον εχθρό του δεν απαλλάσσεται απ’ αυτόν. Απλώς ικανοποιεί τον προσωπικό του εγωισμό. Ο εχθρός γίνεται χειρότερος και περιμένει την ευκαιρία να ανταποδώσει την εκδίκηση. Ο πιο σίγουρος τρόπος απαλλαγής από έναν εχθρό είναι η απαλλαγή από την εχθρότητα. Κάνοντας φίλο τον εχθρό σου, τότε τον έχεις νικήσει πραγματικά. Είναι η μόνη εκδίκηση που επιτρέπει ο Χριστιανισμός.
Κάποτε μια κυρία ρώτησε τον Αβραάμ Λίνκολ, πως μπορούσε να μιλήσει με τόση καλοσύνη για έναν άσπονδο εχθρό του. Και εκείνος της απάντησε: «Κυρία μου, ο καλύτερος τρόπος να εξαφανίζω τους εχθρούς μου είναι να τους κάνω φίλους μου».
Αγαπητοί μου, αδελφοί.
Παλαιοί συναξαριστές διηγούνται, πως όταν ο Άγιος Κυπριανός, Επίσκοπος Καρχηδόνας, επρόκειτο να θανατωθεί με αποκεφαλισμό, ύστερα από πολλά βασανιστήρια, ζήτησε από τους δικούς του και του έδωσαν ένα χρυσό νόμισμα και το έδωσες στον δήμιο του. Ύστερα, τον ευλόγησε με πατρική στοργή και γονάτισε για να δεχθεί από τα χέρια του το θανατηφόρο κτύπημα. Συγκλονιστικό πραγματικά παράδειγμα ανεξικακίας! Και δεν είναι μοναδικό. Η ιστορία της Εκκλησίας μας είναι γεμάτη με τέτοια συγκινητικά παραδείγματα αγάπης προς τους εχθρούς, που αντιγράφουν το παράδειγμα του Χριστού. Από τον πρωτομάρτυρα Στέφανο ως τους σύγχρονους μάρτυρες της Αλήθειας. Στην αδικία, την καταπίεση και τον διωγμό, που δέχονται από ποικιλώνυμους δυνάστες σε Δύση και σε Ανατολή, αντιτάσσουν οι μάρτυρες αυτοί τη χριστιανική συγγνώμη, επαναλαμβάνοντας τα λόγια του Αποστόλου: «Λοιδορούμενοι ευλογούμεν, διωκόμενοι ανεχόμεθα, βλασφημούμενοι παρακαλούμεν» (Α’ Κορινθ. Δ’ 12).
Ας μιμηθούμε το παράδειγμα τέτοιων ηρώων, βαδίζοντας τον ίδιο ανηφορικό δρόμο. Όσο βαθιές κι αν είναι οι πληγές μας, ας προσφέρουμε την αγάπη μας σ΄ αυτούς που μας έκαναν να πονέσουμε. Μόνον έτσι θα έχουμε το δικαίωμα να ονομαζόμαστε Χριστιανοί, φορείς και συνεχιστές της συγγνώμης που οι ρίζες της βρίσκονται στον ποτισμένο με αίμα του Χριστού Γολγοθά. Αμήν!
Π.Ν.Ε.